Je moet ze maar kennen, al die vaktermen. Fonts klinkt als iemands oom, vind je niet? Er zijn vast mensen die een ome Fons hebben. Maar binnen ons vakgebied zijn fonts een combinatie van een gekozen lettertype, de stijl en de grootte. Ik licht dit graag toe! Lees je lekker mee?

You’re just my type

Als je googelt op ‘fonts’ krijg je ongeveer 239.000.000 zoekresultaten te zien. Als je door de bomen het bos nog ziet, dan vind ik dat heel knap. Er is hier zóveel over te vinden, dat ik je in deze blog een aantal basisprincipes ga uitleggen. Na het lezen van deze blog beschik je over wat basiskennis en kun je gericht jouw font(s) kiezen. Precies jouw type!

Een paar vaktermen

Een letterfamilie of lettertypeverzameling bestaat uit verschillende corpsen en varianten van één lettertype, bijvoorbeeld Arial. Dit zijn verschillende groottes, maar ook verschillende soorten, zoals bold, cursief, regular en light van één lettertypesoort. Iedere soort bestaat vervolgens weer uit allerlei tekens zoals letters, cijfers en symbolen. Stel, je kiest Arial bold, 10 punts (punts is de grootte van de letter). Dan heet het een font, omdat je een lettertype, stijl en grootte hebt gekozen. Handig om te weten: de hoeveelheid symbolen en glyphs (individuele markeringen of tekens in een geschreven medium, dat bijdraagt aan de betekenis van wat er geschreven wordt) verschillen sterk per letterfamilie. Daarom is het belangrijk om -voordat je een keuze maakt- te kijken wat de mogelijkheden zijn van de letterfamilie die je overweegt. Dit is trouwens helemáál van belang wanneer je ook in andere talen wilt gaan werken.

Join the group

Eigenlijk kunnen we alle lettertypes onderverdelen in 3 groepen: schreven (serif), schreefloos (sans-serif) en handgeschreven (script of handwritten). Ik hoor je denken: leuk, die vaktermen, maar wat betekent wat? Serif zijn fonts met een ‘friemeltje’ aan de stelen en uiteinden van de letters. Denk hierbij aan een haakje, boogje, rondje, streepje, etc. Sans-serif fonts zijn strak en hebben geen friemels. Dan hebben we ook nog handgeschreven lettertypes. Deze zijn niet per se serif of sans-serif, maar zijn creatief vormgegeven en lijken vaak met de hand geschreven waardoor ze afwijken van andere lettertypes.

Toen vs nu

Wist je dat serif lettertypes prettiger lezen op papier dan op een beeldscherm? Dit heeft te maken met dat ons brein de serif letters onbewust sneller herkent, puur omdat deze letters door de details unieker zijn. Vroegâh waren schreven voor online gebruik een minder goede keuze. Dit komt omdat online teksten worden opgebouwd uit pixels. En pixels zijn gewoon minder vloeiend waardoor die ‘friemels’ destijds wat onscherper oogden. Tegenwoordig zijn de beeldschermresoluties van huidige devices zó hoog dat je met een gerust hart ook voor online toepassingen prima een serif lettertype kunt kiezen.

SCHREEUW NIET ZO!

In de tijd dat mijn moeder haar eerste mobiele telefoon had, stuurde ze alleen maar berichten in hoofdletters. Ik kreeg berichten als ‘BEL MIJ TERUG, JE NEEMT NIET OP’, en ‘ETEN STAAT NU OP TAFEL’. Ik kreeg er spontaan hartkloppingen van en raakte enorm geïrriteerd. Toen ik haar daarop aansprak, zei ze dat ze niet wist hoe ze caps lock uit moest zetten (…) Gelukkig is ze ondertussen een aantal toestellen verder, behoorlijk wat mobiele telefoonkennis rijker en krijg ik lieve berichtjes van haar zonder hoofdletters ;). Probeer hoofdletters dus zoveel mogelijk te vermijden om irritaties en verkeerde interpretaties te voorkomen. Oja! Hoofdletters zijn trouwens ook nog eens minder goed leesbaar. Genoeg redenen dus om dit zoveel mogelijk te voorkomen. Voor menu-items van een website is dit trouwens een ander verhaal: dit zijn vaak korte woorden en die moeten juist opvallen.

Sjiek vs strak

Leuk hè, al die info. Maar hoe kies je nou het juiste font? Advocaten- en accountantskantoren kiezen vaak voor schreefletters. Schreven worden over het algemeen beschouwd als klassiek, zakelijk en sjiek en dat past nou eenmaal goed bij deze branches. Heb je een hip product of dienst, kies dan voor een schreefloze letter. Of combineer juist! Het kan heel gaaf zijn om een serif te kiezen voor koppen, en dan voor bodytekst (dat is de platte tekst) sans serif te kiezen. Als je dan ook nog eens varieert in grootte en dikte, dan kun je een hele eigen stijl creëren. Pas op dat je niet te veel soorten kiest want dan heb je kans dat het een allegaartje wordt. Kies er maximaal 3, dan zit je goed.

Webfonts

Op je website moet je je lettertypes insluiten, omdat je anders de kans loopt dat de bezoeker jouw gekozen fonts niet op zijn of haar device heeft staan en daardoor een ander, vervangend (vaak lelijk) font ziet, met alle gevolgen van dien. De standaard lettertypes op jouw device (apparaat) zijn namelijk nogal gering. Daarom moet jouw website jouw gekozen font meeleveren aan de browser. Google heeft een mooie lijst lettertypes samengesteld die gratis te downloaden zijn via fonts.google.com. Op deze website kun je ook meteen zien hoe je tekst eruit komt te zien. Kijk maar eens. De keuze is reuze! Vind je het moeilijk om mooie combinaties te maken? Googel dan eens op ‘font pairing’. Of vraag ons, wij helpen je graag!